Sinds een kleine 3 maanden beheren we een boomgaard van 2,7 hectare met peren om deze om te vormen naar een permacultuurboomgaard. We willen hiervoor de principes van het voedselbos gebruiken, maar de eerste jaren willen we langzaam omvormen van gangbaar naar biologisch naar permacultuur. Bij het beheer worden we echter met onze neus op de feiten gedrukt… De monocultuur teelt zit in de tang van de bestrijding. En niet reactief, maar preventief. Alles wordt gespoten voordat de plaag mogelijk zou kunnen uitbreken, want zekerheid dat een plaag zich voordoet is er allerminst. En het leek voor ons zo makkelijk; we laten alles los en spuiten niet meer, maar dan hebben we geen peren zegt men. Of toch wel…
Ik durf nu namelijk wel te zeggen dat minstens 80% van de bestrijdingsmiddelen die worden gebruikt in de perenteelt en in de fruitteelt in het algemeen cosmetisch van aard zijn. En om meteen met de deur in huis te vallen; geen peren betekent niet letterlijk geen peren, maar geen peren die aan de kwaliteitseisen (lees uiterlijk) van de grote veilinghuizen en supermarkten voldoen. Zou niet de eetbaarheid en gezondheid voorop moeten staan?
Laten we enkele bestrijdingsmiddelen langslopen. De eerste zijn de middelen tegen schurft, onder anderen Scala. Schurft veroorzaakt harde, donkere plekken op de schil van de peer, maar eerlijk gezegd wie eet nu werkelijk de schil van een peer? Ook wordt er gespoten tegen de rupsen van de Wintermot. In de bio-teelt doen ze dat met Xentari, een bacterie die de rupsen ziek maakt en doodt. Niet alleen de rupsen van de Wintermot, maar álle rupsen. Dus ook van de Atalanta, het Koolwitje, Dagpauwoog etc. Even ter herhaling; dit is een biologisch middel! En wat doen die rupsen dan? Soms nemen ze een hapje van een jong peertje in plaats van een jong blaadje en dan groeit die plek op de peer niet verder en wordt de peer krom. Zonde hè? Maar nog steeds goed te eten.
Zijn er dan echt geen middelen die wel belangrijk zijn voor de eetbaarheid van de peer? Nou eigenlijk weinig. De enige die ik zo kan bedenken zijn de middelen tegen bewaarrot. Of tegen de fruitmot waarvan de larve vruchten van binnenuit opeet. Deze kunnen echter door een ecologisch evenwicht te laten herstellen worden bestreden want dan eten de mezen de larven op en blijft het bij een kleine, overkomelijke plaag, maar wie durft als eerste door het dal van lage opbrengsten te gaan om tot een evenwicht te komen want immers; er moeten eerst rupsen zijn voor de mezen weten waar ze te halen zijn.
Wij zijn nu het pad aan het bewandelen om te zien hoe we zonder deze middelen deze overgang kunnen maken want zomaar een perenboomgaard ten onder laten gaan is ook niet onze bedoeling. Het is aftasten. Doen we op onze eigen manier zonder traditionele telers te betrekken? Of werken we samen en planten we misschien een zaadje over hoe het ook anders kan. Voor nu zitten we op het laatste spoor want wat heb je aan verandering als je het in je eentje doet. Afgezonderd van de rest. Een voorlichter die zowel gangbaar als biologische teelt begeleidt laat ons weten wat er in de traditionele teelt zou moeten gebeuren en wij beslissen of we dat wel of niet willen doen. Want onze waarden blijven belangrijk. Zo hebben we dus niet het biologische middel Xentari gespoten omdat dit het ecologisch evenwicht zo uit balans brengt dat we het niet willen gebruiken. Tegen de fruitmotten zijn echter goede biologische middelen te verkrijgen die de mannetjes in de war brengen en de voortplanting op het perceel vermindert. Ook niet de eerste keus, maar niet zo rigoureus als Xentari.
We willen zo snel mogelijk naar een ecologisch evenwicht en willen dus de ecologische weg zo min mogelijk verstoren. En dan hopen we dat eind augustus een boel mensen in het rijk van Nijmegen en het land van Maas en Waal ook onze misvormde peren voor een leuk prijsje willen kopen! Dan moet je de peer wel even schillen, maar goed; hoeveel mensen eten eigenlijk een peer mèt schil?!